THỪA THIÊN HUẾ – Làng Kim Long (phường Kim Long, giáp Kinh thành Huế) xưa nay nổi tiếng bởi nhiều loại bánh, mứt. Trong đó, mứt gừng là món nổi tiếng mà nhiều người dân, du khách gần xa đều biết đến mỗi độ Tết đến Xuân về.
Hàng năm, cứ đến đầu tháng Chạp, nhiều hộ dân phường Kim Long nhộn nhịp thu mua gừng tươi, đường kính trắng, bếp đỏ lửa để chuẩn bị cho mùa làm mứt gừng phục vụ Tết cổ truyền. Những năm trở lại đây, mứt Kim Long không chỉ phục vụ cho người dân Huế mà còn được bán trong Nam, ngoài Bắc; siêu thị, trung tâm thương mại.
Ông Nguyễn Văn Dần (64 tuổi, đường Phạm Thị Liên, phường Kim Long, TP. Huế) cho biết, bản thân làm nghề mứt gừng truyền thống đã được 38 năm. “Nhà tôi làm quanh năm nhưng đến Tết là cao điểm, hầu như bếp lửa đều đỏ suốt ngày đêm. Đến nay, đời sống khá giả hơn nên không còn nhiều nhà làm mứt như nhà tôi“, ông Dần nói.Bà Trần Thị Bê (63 tuổi) cho biết, để có mứt gừng thành phẩm ngon phải trải qua nhiều công đoạn công phu: Chọn mua nguyên liệu ngon, xắt lát, ngâm nước, ráo, rim đường, đảo, đợi khô,…Theo bà Bê, gừng để làm mứt chủ yếu trồng ở khu vực Tuần, thượng nguồn sông Hương, đặc trưng của mứt gừng Kim Long là lát mứt mỏng, cay tự nhiên và rất thơm.Một công đoạn quan trọng là phải rim đường đúng cách để không bị cháy, đường thấm đều.Các công đoạn chế biến đều thực hiện bằng phương pháp thủ công, qua bàn tay khéo léo, gia truyền từ đời này sang đời khác.Đặc biệt, ông Nguyễn Văn Dần chia sẻ bí quyết, ngoài công đoạn, cách làm thì một việc khá quan trọng là nguyên liệu củi để sấy các bếp rim mứt. Loại củi dùng đốt là loại củi ít khói và ông thường dùng củi từ thân cây nhãn, vú sữa.Sau khi ra thành phẩm thì đến công đoạn sàng mứt, đóng gói và cung cấp ra thị trường.Ông Nguyễn Văn Dần cho biết, mỗi dịp Tết, gia đình ông xuất bán khoảng 5 -6 tấn mứt, giá mỗi kg giao động từ 50.000 – 60.000 đồng tùy theo giá đường và nguyên liệu.Thừa Thiên Huế đang hướng đến “Kinh đô ẩm thực“, nhằm đáp ứng nhu cầu phong phú của người tiêu dùng. Để tránh mai một và lưu giữ những nét ẩm thực truyền thống, văn hóa của người xưa, chính quyền sở tại cần có giải pháp hỗ trợ các làng nghề nói chung và nghề làm mứt gừng Kim Long nói riêng trong sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt của thị trường.